Veel publiciteit in Nederland deze week rondom een Australisch onderzoek met betrekking tot Schwalbes in het voetbal, ook bekend onder de noemer ‘fopduik’. Na onderzoek in 6 competities, waaronder de Nederlandse, en een analyse van alle overtredingen in 60 wedstrijden, kwamen de onderzoekers met enkele heldere uitkomsten. Belangrijk voor scheidsrechters. Maar wellicht ook van belang voor toezichthouders. Want het gaat wel over natuurlijk, menselijk gedrag met mogelijk zeer negatieve consequenties. Voer voor psychologen!
De belangrijkste aspecten van het onderzoek op een rijtje.
- de onderzoekers wilden misleidend gedrag van mensen onderzoeken in een levensechte situatie. Bij dieren en planten kan men dit gedrag in de natuur goed bestuderen (bijv. de misleiding van kameleons door mimicry), bij mensen is dit lastiger. Normaliter komen psychologen niet verder dan laboratorium opstellingen en misleiding door taalgebruik. Het interessante van aan dit onderzoek is dat men Schwalbes heeft aangemerkt als misleidend menselijk gedrag, waardoor het menselijk gedrag op zo natuurlijk mogelijke wijze bestudeerd kon worden;
- De 60 wedstrijden die zijn onderzocht betrof prof-wedstrijden uit de hoogste klassen van Nederland, Duitsland, Italië, Frankrijk, Spanje en Australië;
- In totaal werden 2803 overtredingen bestudeerd waarbij een speler werd getackeld en ingedeeld naar ‘normale val’, ‘overdreven val’ en ‘overdreven val of fopduik c.q. Schwalbe’;
- In totaal werden 169 valpartijen gekenschetst als ‘Schwalbe’, dit is 6% van het totaal. Hiervan leidde 33% tot een strafschop, zijnde 2% van het totaal (= ongeveer 45 stuks);
- omdat hiervan ongeveer 80% werd gescoord, dit is 36 stuks, werd dus in 60% van de wedstrijden een penalty gescoord uit een Schwalbe!;
- de geneigdheid zich te laten vallen neemt toe naarmate de wedstrijd vordert, hoe dichterbij men bij het strafschopgebied van de tegenstander is en opvallend genoeg vaker bij een gelijke stand dan bij een achterstand of bij een voorsprong;
- geen enkele speler die een Schwalbe maakte in de onderzochte wedstrijden kreeg hier tijdens of na de wedstrijd een straf voor;
- in de VS en Australië is nu de regel aangenomen dat spelers ook na de wedstrijd gestraft kunnen worden voor fopduiken. Dit leidt tot afname van het aantal Schwalbes, want er wordt gebruik gemaakt van camerabeelden. Het voordeel van de Schwalbe, zeg maar het voordeel van vals spelen en bedrog, wordt hierdoor voor de speler kleiner.
- persoonlijke analyse:
Schwalbes en misleidend gedrag behoren, helaas (ik ben van de fopduik van Bernd Hoelzenbein in de WK finale 1974 nooit meer helemaal hersteld!), tot het menselijk gedrag, zoals het ook hoort bij het gedrag van dieren. Het doel van misleidend gedrag is meer te winnen dan te verliezen, zonder opgemerkt te worden. Zolang spelers er mee weg komen en de straf die er voor staat gelijk is aan nul, blijven Schwalbes een onlosmakelijk onderdeel vormen van het voetbal. De maatregelen in de VS en Australië zijn een goede eerste stap om vals spelen, dat nu nadrukkelijk wordt gedoogd door de FIFA, UEFA en KNVB tegen te gaan. Fair play blijft een illusie zolang video beelden tijdens of na de wedstrijd niet gebruikt worden.
- de analogie met het bedrijfsleven is eenvoudig te maken; zolang er meer gewonnen dan verloren kan worden door vals te spelen, zal vals spelen onderdeel blijven van het dagelijks bestaan.Voorbeelden te over op de financiële pagina’s van de dagbladen, alleen gisteren al: de faillissementsadviseur die fraudeert; de twijfels over het declaratiegedrag van topmedewerkers van het GVB en de wijze waarop Goldman Sachs zijn producten slijt. Meer regels werkt niet, wel het vergroten van de pakkans en het voordeel afpakken van de zondaars.
Het is te hopen dat KNVB, FIFA, UEFA en scheidsrechterscommissie met dit onderzoek aan de gang gaan, het kan hen helpen Schwalbes beter te herkennen en voorkomt dat men foute beslissingen neemt.
Een kleine troost rest. De gelegenheid maakt de dief, dat is zeker, maar ook ‘Boontje komt om zijn loontje’. De door mij zo misachtte Bernd Hoelzenbein, de Duitse voetballer die in de WK finale een penalty tegen Oranje versierde, liep bijna 30 jaar later toch tegen de lamp. Wegens belastingontduiking kreeg de beste man 7 maanden voorwaardelijk gevangenisstraf en 300 uur dienstverlening. Het duurt lang, maar soms is er nog gerechtigheid.
Voor de liefhebbers:
http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0026017
http://www.abc.net.au/science/articles/2012/03/30/3466787.htm
